Domiña - Haragi Ekologikoa

Domiñan abeltzaintza estentsiboa egiten dute CPAENen ziurtagiri ekologikoarekin. Proiektu Tradizional, Ekologiko eta Jasangarri honek Nekazaritza Jarduerako Berrikuntzaren Bikaintasun Saria jaso du 2017an.

Maite nekazal bizitzarekin zerikusirik ez duen familia batean jaio eta Errenterian hazi zen

(Donostiatik gertu), baina beti entzuten zuen mendiko deia, entzun zuen arte.

2000. urtean, Goizuetako (Nafarroa) mendietara joatea erabaki zuen, baserria (baserria) eta lur zati baten bila, bere haur txikien ondoan bizitza berri bat hasteko -adin txikikoa, urtebetekoa-. Bere eskuekin lurrarekin zetorren baserri eroria altxatu eta, bere haurrekin, bere etxe berria ezarri zuen.

2001ean izan zuen bere lehen betizu behia, eta pixkanaka-pixkanaka lanbidea ikasten hasi zen, halako tratu-arraza berezia hazteko.

Gaur egun, hogei urte geroago, bere proiektua ondu egin da eta 90 behi-azienda buru ditu. Familia proiektua ere -dena lotuta doa- hazi egiten da. Seme-alabak orain bikotekideekin, eta bilobak, denak elkarrekin lanean eta bizimodu honetan hazten.

Bere proiektuak 40 behi zituen 2012rako, eta Domiña Abeltzaintzak ekologia-ziurtagiria lortu zuen CPAENen bidez (Nafarroako Nekazaritza Ekoizpen Ekologikoaren Kontseilua); ondorioz, haragia zuzenean saltzen hasi ahal izan zen Nafarroako eta Gipuzkoako azoketan, oso harrera onarekin.

2017an, Nekazaritza Ministerioak Landa Eremuko Emakumeentzako Berrikuntzaren Bikaintasun Saria eman zion, baita Nekazaritza Berrikuntzaren Bikaintasun Saria ere, Domiña proiektuagatik, bertako arraza horri eusteko eta ustiapen errentagarria lortzeko egindako lanagatik.

Goizuetako herri-mendi zabaletan bizi dira, libreki ugaltzen eta gelditzen dira. Gainera, iristeko zailak diren lekuak garbi mantentzen dituzte.

Domiña Baserria-n animalien ongizatea bermatzen duten praktiketan zentratzen dira, eta errespetuan haratago joaten ere saiatzen dira. Beste adibide bat desteteak dira, ez dituzte bizitzako urtea baino lehen egiten, amak eta bere kumeak elkarrekin ahalik eta denbora gehien pasa dezaten. Eguneroko ahalegin bat animaliek ahalik eta bizi-kalitaterik onena izan dezaten: mendietan zehar bazkatzen zuekin batera, jolasean, borrokan... askatasunez bizitzen.

Betizu arraza (euskarazkoa, behi izua: "Behi iheskorra") basatia eta bertakoa da. «Europako azken behi basatia», 1997tik galzorian dagoena, funtsezkoa da iristeko zailak diren mendiak eta malda handiak mantentzeko, eta, ondorioz, aproposa da abeltzaintza estentsibo jasangarria egiteko Goizuetako orografian eta bertako herri-mendietan.

Bere proiektuak 40 behi zituen 2012rako, eta Domiña Abeltzaintzak ekologia-ziurtagiria lortu zuen CPAENen bidez (Nafarroako Nekazaritza Ekoizpen Ekologikoaren Kontseilua); ondorioz, haragia zuzenean saltzen hasi ahal izan zen Nafarroako eta Gipuzkoako azoketan, oso harrera onarekin.

2017an, Nekazaritza Ministerioak Landa Eremuko Emakumeentzako Berrikuntzaren Bikaintasun Saria eman zion, baita Nekazaritza Berrikuntzaren Bikaintasun Saria ere, Domiña proiektuagatik, bertako arraza horri eusteko eta ustiapen errentagarria lortzeko egindako lanagatik.

Betizu behi-arraza desagertzeko arriskuan dago, baina Domiñan du babesleku nagusietako bat. Domiña Abeltzaintzak egiten duen garapen ekologiko eta jasangarriak, arraza autoktono horri eutsiz eta ustiapen errentagarria lortuz, Nekazaritza Ministerioak ematen duen Nekazaritza Berrikuntzaren Bikaintasun Saria jaso du 2017an.

Tamaina txikiko behiak dira, eta horregatik dute errentagarritasun ekonomiko txikia, baina haien haragiak balio handia du sukaldaritzan, beste arraza batzuen aldean.

Hilabeterik beroenetan, maiatzetik urrira, leku garaietan igarotzen dute, eta, garai hotzean, lur ertain batera jaisten dituzte, eta elikatu egin behar izaten dituzte.

2020ko martxora arte, Maitek eta bere seme-alabek xerrak eta haragi xehatua saltzen zuten inguruko elikagai-azoketan. Urte honetan konfinamendu garaian txorizu eta saltxitxoia egiten hasi eta arrakasta ikusita haragiarekin batera zonaldeko ferietan saltzen dituzte produktu ekologiko hauek.

Online salmenta www.ganaderiadomiña.com

Txorizu EKO duktzea: 6,80€

Txorizu EKO pikantea: 6,80€

Saltxitxoi EKO naturala: 6,80€

Haragi Ekologikoa 1/2 kg: 7€

Betizu produktu ekologikoak